Defragmentacja dysku – na czym polega i jak dokładniej ją wykonać?

Na czym polega defragmentacja dysku?

Komputer to w dzisiejszych czasach jedno z podstawowych narzędzi służących zarówno do pracy, jak i relaksu. To powoduje, że sprzęt ten jest często bardzo eksploatowany, dlatego warto o niego odpowiednio dbać, aby działał jeszcze sprawniej, a przy tym służył jak dłużej. Jednym z procesów, które pomagają poprawić jego wydajność oraz zwiększyć jego żywotność, jest defragmentacja dysku. Co to dokładniej jest? Na czym polega defragmentacja dysku i jak ją wykonać? Tego dowiecie się z dzisiejszego artykułu! Zapraszamy do lektury!

Spis treści:
1. Co to jest defragmentacja dysku?
2. Co daje defragmentacja dysku?
3. Kiedy potrzebna jest defragmentacja dysku?
4. Jak zrobić defragmentację dysku?
5. Ile trwa defragmentacja dysku?
6. Jak często powinno się robić defragmentacje dysku?

Defragmentacja dysku to proces porządkowania przestrzeni na dysku w celu scalenia rozproszonych informacji. Procedura ta ma bardzo istotny wpływ na wydajność komputera, ponieważ podczas zapisywania poszczególnych plików dochodzi do ich fragmentacji, czyli zapisywania części z nich na oddalonych od siebie fragmentach dysku. Efektem tego może być wolniejsze wczytywanie i zapisywanie plików, a także zmniejszona płynność i szybkość pracy komputera. Wobec tego, defragmentacja dysku pozwala przywrócić porządek w przestrzeniach dyskowych, powodując że pliki nie są podzielone na wiele małych fragmentów, a zamiast tego ich składowe znajdują się blisko siebie, dzięki czemu proces ich odczytu i zapisu przebiega znacznie sprawniej. Dodatkowo, defragmentowanie tradycyjnych dysków HDD przekłada się również na skrócenie czasu pracy głowic, w wyniku czego wolniej się zużywają, a tym samym wydłuża się ich żywotność.

Regularne defragmentowanie dysku wpływa bardzo pozytywnie na wydajność, płynność i szybkość pracy komputera. Proces ten jest więc najbardziej potrzebny w przypadku osób, które na co dzień w dużym stopniu wykorzystują moc obliczeniową swojego sprzętu. To właśnie mocno eksploatowane komputery są najbardziej narażone na spowolnienie, dlatego raz na jakiś czas warto wykonać defragmentację dysku. Jej efektem jest:

• łatwiejszy proces odzyskiwania danych z komputera po ewentualnej awarii,
• zwiększona wydajność komputera,
• szybsza praca komputera,
• lepsza płynność działania komputera,
• szybsze wczytywanie i zapisywanie plików,
• szybsza i dokładniejsza praca programów antywirusowych.

Defragmentacja dysku jest zalecana przede wszystkim w przypadku komputerów wyposażonych w dyski HDD. To dlatego, że są to dyski magnetyczne, których działanie polega na mechanicznym obracaniu się talerzy z danymi, z których informacje odczytują specjalne głowice. To powoduje, że podczas pracy dysków HDD, które poruszają się w sposób mechaniczny, nie ma czasu na składanie plików w całość. Efektem tego jest fragmentacja, czyli zapisywanie części plików na oddalonych od siebie fragmentach dysku. Inaczej sytuacja wygląda w przypadku dysków SSD, które są pozbawione ruchomych elementów, przez co nie są tak podatne na fragmentację. Wobec tego, defragmentacja dysku jest niezbędna w przypadku posiadaczy sprzętu z dyskami HDD. Regularne wykonywanie tego procesu, najlepiej raz na kilka miesięcy, zwiększy wydajność, płynność i szybkość pracy komputera, dzięki czemu korzystanie z niego będzie znacznie bardziej komfortowe.

Defragmentacja dysku może być przeprowadzona przez wbudowane w system operacyjny narzędzie lub przy użyciu zewnętrznego programu. W pierwszym przypadku proces ten jest bardzo prosty i intuicyjny. Wystarczy bowiem w wyszukiwarce systemowej wpisać frazę „defragmentacja”, a następnie kliknąć w ikonę aplikacji pod nazwą „defragmentacja i optymalizacja dysków”. Jeżeli jednak nie ma się dostępu do wyszukiwarki systemowej, alternatywą jest kliknięcie w menu „start”, następnie wybranie „narzędzia administracyjne systemu Windows” i tam znalezienie aplikacji „defragmentacja i optymalizacja dysków”. Po jej uruchomieniu wyświetli się liczba dostępnych partycji, czyli poszczególnych części dysku. Każdy z nich można najpierw przeanalizować klikając w „analizuj”, a następnie zdefragmentować klikając w „optymalizuj”. Drugim sposobem jest użycie do tego procesu programu. Bardzo często są one wyposażone w dodatkowe funkcje, które jeszcze skuteczniej zwiększają wydajność komputera. Korzystanie z nich jest bardzo proste – wystarczy zainstalować takie oprogramowanie, uruchomić je i postępować z zgodnie z wyświetlanymi instrukcjami. Do tych najpopularniejszych programów zaliczamy:

• IObit Smart Defrag;
• PerfectDisk Pro;
• Defraggler;
• IObit Smart Defrag;
• O&O Defrag;
• Auslogics Disk Defrag Ultimate;
• UltraDefrag.

Czas trwania defragmentacji dysku będzie zależny od szybkości dysku, jego pojemności oraz tego, jak dużo jest na nim zapisanych danych. Oznacza to, że w przypadku dysków HDD o większej pojemności z dużą ilością zapisanych plików, proces defragmentacji może potrwać nawet kilka godzin. Wobec tego, najlepiej uruchomić program służący do tego celu wieczorem, aby nie było konieczności go przerywania, zwłaszcza że w trakcie tej procedury nie powinno się korzystać z komputera. Tutaj warto też zaznaczyć, że wiele programów do defragmentacji dysków daje możliwość szybszego przeprowadzenia procesu, a część z nich ma również funkcję wyboru konkretnych plików i folderów do defragmentowanie, dzięki czemu w niektórych przypadkach cała procedura może zamknąć się nawet w kilkudziesięciu minutach. Mimo to trzeba pamiętać, że wolniejsza defragmentacja jest dokładniejsza, dlatego jest bardziej zalecana w przypadku dużych dysków HDD.

Częstotliwość defragmentowania dysku powinna być uzależniona od jego wielkości, pojemności oraz ilości zapisanych na nim danych. Inaczej więc proces ten będzie wyglądał w przypadku laptopa przeznaczonego wyłącznie do pracy, a inaczej w przypadku komputera służącego do gier. To dlatego, że na fragmentację wpływa przede wszystkim częste instalowanie i odinstalowanie kolejnych plików, które podczas tego procederu są dzielone na części. Wobec tego, jeżeli sprzęt jest bardzo mocno eksploatowany, przykładowo używany codziennie od kilku do kilkunastu godzin, defragmentację należy przeprowadzać częściej, najlepiej raz na 2 lub 3 miesiące. Gdy jednak komputer jest rzadziej użytkowany, przykładowo zaledwie kilka godzin w tygodniu, proces ten można przeprowadzać co 5 lub 6 miesięcy. W każdym z tych wypadków warto korzystać z narzędzi wykonujących automatyczną analizę fragmentacji, na podstawie których można stwierdzić, czy to właściwy moment.